Mạng xã hội lợi hay hại? Thật sự, khóc hay cười đây?

Khám phá lợi & hại mạng xã hội cùng Biupbo. Vui vẻ, thông tin thực tế!

T7, 09/08/2025

Kết Nối và Giao Tiếp: Đôi Lời Dễ Nói, Khó Làm

Kết nối qua mạng xã hội tại quán cà phê Việt Nam
Kết nối qua mạng xã hội tại quán cà phê Việt Nam

Mạng xã hội – thiên đường của kết nối và giao tiếp, hay nói một cách chân thực hơn, là bãi chiến trường của hiểu lầm và drama không hồi kết. Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng một lần (hoặc nhiều hơn nếu bạn cứ hay chọc tức đứa bạn thân) gửi nhầm tin nhắn chia tay cho... mẹ. Đây chính xác là nơi những câu chuyện bá đạo, gây cười và cũng nhiều phen rớt nước mắt diễn ra hàng ngày.

Ví như chị A ở văn phòng, vừa ân cần chúc mừng sếp mới lên chức, thì phát hiện hình như đã bấm nhầm nút "thích" post của một người bạn không mấy thân với nội dung: "Sếp mới chảnh chẽ lắm". Ủa gì kỳ vậy trời? Thật đúng lúc sếp lại đang cười nhiệt tình đọc comment của ai đó chúc phúc, không chẳng biết liệu đó có phải là post mình đã lỡ tay thả tim. Thế đấy, mạng xã hội đôi khi không phải là cầu nối, mà lại là cầu... bật.

Đến đây chúng ta phải công nhận, giao tiếp hiệu quả không phải chỉ cần một nút "thả tim" đâu, mà nhiều khi cần cả một cuốn sách dạy thấu hiểu. Hiểu lầm và thiếu thấu hiểu thường diễn ra vì một người một nẻo với cách diễn giải riêng. Lắng nghe thì lắm kẻ nhận là fan cứng của hội "tui biết rồi", dù cần thiết thì lại chẳng thấy đâu. Bởi họ quen sống trong thế giới mà việc lắng nghe sâu sắc giống như một truyền thuyết đô thị. Khi bạn nói nhưng không để ý đến chuyện người khác muốn và cần nghe gì, thì ý kiến của bạn tự dưng thành khán giả trong một sàn đấu không khán giả rồi!

Không thể bỏ quên những rào cản ngôn ngữ và văn hóa, nơi một câu "Di sản bún chả!" lại bị hiểu là "Tôi không ăn gì ngoài nem chua rán". Bởi lẽ, mỗi câu từ lại có khả năng du lịch đến một vùng văn hóa khác, nơi chúng đi ngủ yên bình trong sự hiểu lầm và chẳng ai muốn hỏi lại cho rõ. Bởi vậy, khi giao tiếp, nhớ kiếm một người dịch giỏi nhé!

Điện thoại không tiện lợi như bạn tưởng. Kĩ năng giao tiếp trực tiếp có thể chôn sâu vào sọt rác, ngay khi bạn hì hục với chiếc smartphone của mình. Thay vì gặp gỡ, chúng ta mở hội khách hàng trên Zoom, FaceTime hay thậm chí Messenger. Kết quả là khuôn mặt đẹp trai cần mẫn với boss, nhưng từ bỏ sự chân thành đối với khách hàng. Nói thế này, hãy cố gắng đa dạng hóa cách mình kết nối, ít nhất cũng để nhớ rằng gương mặt mình trông vui vẻ ra sao.

Trong số những điều dễ cải thiện này, thì nâng cao kỹ năng lắng nghe chủ động là điểm không thể bàn cãi. Đặt mình vào vị trí người khác để hiểu họ đang muốn bày tỏ điều gì và không quên nhấn mạnh rằng "nghe" không đơn thuần là nuốt chữ chạy qua não. Thêm vào đó, học hỏi những kiến thức về văn hóa và hiện thực hóa giao tiếp tự tin, mà thậm chí là từ dăm ba câu lạc bộ như Toastmasters, sẽ giúp bạn đi từ "gà" lên "master" trong lĩnh vực này.

Tất nhiên, vẫn không thể thiếu những ứng dụng công nghệ để cuộc sống thêm tiện lợi. Tuy nhiên, chỉ cần nhớ rằng điều quan trọng là biết chọn đúng lúc, đúng nơi giữa hàng tá lựa chọn, để giữ mãi ngọn lửa kết nối.

Vậy đấy, kết nối và giao tiếp là nghệ thuật luôn cần rèn giũa mỗi ngày. Khi bạn đã thấy mình đứng chắc trên đấu trường mạng xã hội, hãy nhớ: mọi điều chúng ta thể hiện, đều đáng để hiểu và được hiểu.

Chia Sẻ Thông Tin và Kiến Thức: Một Vòng Xoáy Không Có Điểm Dừng

Sinh viên Việt Nam học online qua mạng xã hội
Sinh viên Việt Nam học online qua mạng xã hội

Này mấy bạn trẻ đẹp và siêu kết nối của thế kỷ 21, ai cũng nghĩ mình là ngôi sao Facebook, làm việc tám tiếng và lướt TikTok mười giờ mỗi ngày là "chuyện thường ngày ở huyện", ai mà không như thế nhỉ? Hôm nay, hãy cùng nhau lắc đầu cười bất lực với vòng xoáy chia sẻ thông tin và kiến thức không có điểm dừng trên mạng xã hội, nơi mà đôi khi ta bị ù ù cạc cạc không biết chia sẻ một niềm vui hay đang tạo ra một vụ tai nạn công nghệ, quái dị hơn cả bộ phim khoa học viễn tưởng.

Thử tưởng tượng một ngày không có Facebook, Instagram hay TikTok, chắc mọi người sẽ trở lại thời kỳ đá cũ, đi làm bằng xe bò và giao tiếp bằng... khói? Nhưng không, chúng ta đang sống trong một thế giới mà "một like, một share" có thể được tính vào GDP quốc gia (đùa thôi, đừng tưởng thật!). Với các công cụ như Facebook, Twitter, Instagram, mọi câu chuyện, từ chuyện bữa cơm tối đến những bí kíp làm giàu, đều nằm gọn trong "quả cầu mạng xã hội". Nó không khác gì "cà phê sữa đá mỗi sáng", cứ đều đều, đến nỗi không có là thiếu, có là thừa thãi.

Rồi các bạn cũng sẽ thấy, mà thậm chí đã thấy rồi, cái trò chơi "thời gian thực" của thông tin. Nhanh thì nhanh thật đấy, nhưng mà vì nhanh quá mà đôi khi người ta chưa kịp xét thực hư đã vội "thả tym" hoặc "thả bão haha" rồi. Bởi vậy mới có chuyện "tin vịt cười bể bụng" hoặc "tin sốc điếng lòng", tất cả đều là bức tranh muôn màu lắm sắc mà chúng ta bắt buộc phải lăn xả.

Nói tới kiến thức thì không thể không nhắc tới Coursera, edX, với hàng ngàn khoá học cho chúng ta tha hồ học tập suốt đời, từ học cắm hoa đến lập trình tên lửa. Trước đây, ai bảo là "già rồi học để làm chi" thì bây giờ có thể cười thật to vào mặt người đó (cười thân thiện thôi nha), bởi học yêu cầu chúng ta "ăn thua đủ" với thời đại số mà! Phát triển cá nhân không chỉ là chuyện của một người, mà là tiêu chí sống còn, đặc biệt khi lên mạng thấy ai cũng giỏi dang, chỉ mỗi mình ta vẫn đang "lạc trôi".

Cái vòng xoáy không chính thức này, ngoài việc mở mang thêm hiểu biết và sự gắn kết thì nghe đâu cũng chưa đủ. Hãy chuẩn bị tinh thần cho những cuộc đụng độ "love story", những bức ảnh "lên đồng"... tất thảy khiến ai hay mơ mộng cũng dễ mà bị úp bô ngay lập tức vì một phút hổ thẹn vô tình nhận ra mình bị đánh lừa bởi chính hình ảnh "sống ảo" của những người khác.

Bỏ qua sự tếu táo, vẫn phải cảnh giác nha mấy bạn, vì thông tin sai lệch cũng có thể lan nhanh như tên lửa. Đó là một nạn dịch ảo không thuốc chữa mà chỉ có thể đảo mắt đầy ý thức và nhìn nhận vấn đề bằng trái tim lạnh của một "bộ não nóng". Với sự bỡn cợt pha chút nghiêm túc: thông tin đúng chỉ có giá trị khi bạn biết dùng "chiếc não lạnh" ấy.

Nói rằng "internet như một lưỡi dao" là không hề phóng đại: nó có thể giúp ta phá đá đi lên, hoặc chắc chắn hơn là cắt lẹm tay là cái chắc. Cuộc chơi nào cũng có luật, và chơi với mạng xã hội, hãy nhớ đeo kính thực tế và đừng để ảo ảnh đánh lừa đến mức không biết đâu là thật hết trơn hết trọi, mấy đứa ạ.

Cuối cùng, hãy định nghĩa lại sự chia sẻ thông tin bằng cách thêm chút "báng bổ" đồng điệu giữa niềm vui và sức mạnh của thói quen số. Bằng cách đó, chúng ta đang tiễn tới một cuộc cách mạng trong chính não bộ mình, tràn đầy kiến thức và không kém phần... hài kịch.

Nghiện Ngập và Sức Khỏe Tinh Thần: Lúc Nào Nên Cho Mạng Xã Hội Đi Chơi?

Người trẻ Việt căng thẳng vì mạng xã hội
Người trẻ Việt căng thẳng vì mạng xã hội

Ngày nay, mạng xã hội như một hộp Pandora lúc nào cũng nở nụ cười ma mị mời gọi. Nhưng bạn có biết, ngay cả hòm kho báu cũng có ngày trở thành gánh nặng đè lên vai khi những viên vàng lần lượt biến thành cục gạch không? Hãy cùng tôi điểm qua vài 'khoảnh khắc' mà ta cảm giác mình như bị 'úp bô' bởi chính smartphone và giữ khoảnh khắc 'khoan khoái' ấy lại với mạng xã hội!

Dấu Hiệu Cảnh Báo của Nghiện Mạng Xã Hội

Bạn có dấu hiệu 'yêu thương' mạng xã hội hơi quá không? 'Ngày ngủ đêm cày', thức cọt cạch chỉ để đếm từng lượt 'likes'? Chà, thế là hồn nhiên cười toe đến sáng! Thật sự là tôi không biết nên khóc hay nên cười nữa… Sử dụng mạng xã hội đã vô tình chiếm dụng 'ngày' của bạn không kèn, không trống. Đã đến lúc phải cất chiếc smartphone vào ngăn tủ bí mật rồi đấy.

Hoặc là bạn tự thấy mình như 'người đồng nát' giữa 'siêu thị đồ hàng mã' của cuộc sống khi liên tục so sánh bản thân với ảnh 'chế' người khác? Liên tục chờ đợi một phép màu đến, rằng ánh hào quang 'ảo' sẽ bằng hoặc vượt qua 'thực'? Hãy đừng để bị trúng gió 'xã hội' mà đừng ngáp dài ngửa mặt lên trời và tự nhủ: 'Ủa gì kỳ vậy trời?'.

Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe Tinh Thần

Thực sự là cảm giác bị 'úp bô' trên yên xe không phanh khi sử dụng mạng xã hội lệch quỹ đạo. Ngày qua ngày, những dòng 'comment' không mấy chiều lòng người có thể từ từ tích lũy thành rác rến trong tâm hồn, một địa điểm 'SAP RỘP' đen tối. Và khi giấc ngủ bị cướp đi từ ngón tay mạn, bạn có cảm thấy mình 'cứ tỉnh ngủ chỉ để chợp mắt' hay không? Rối loạn nhịp sinh học không đơn giản như bài toán lớp một đâu, bạn nhé!

Khi Nào Nên Tạm Dừng Sử Dụng Mạng Xã Hội

Nếu bạn đã tự cảm thấy mình như Bau Cua Tôm Cá, vòng khua quay quẩn trong mạng xã hội, hãy tự tặng mình một 'vacation' khỏi online đi nào. Khi trải nghiệm trên mạng xã hội không còn dễ chịu bằng so với việc ngồi đọc sách hay ngắm nhền nhện thêu cửa sổ, có lẽ đã đến lúc nên thả lỏng và bỏ qua cái 'gối' thông tin ấy vài lúc.

Các Biện Pháp Giải Phóng Bản Thân

Theo nghiên cứu từ đại học đời, tài chính và thời gian đều quý giá, việc quản lý thời gian trên mạng xã hội cũng nên được đầu tư sao cho hợp lý. Cài đặt báo thức hoặc giảm âm lượng chuông để không bị gián đoạn bởi 'tin nhắn không người gửi'. Thực hành mindfulness, tức là chiêm nghiệm ngay từng phút gặp gỡ và trò chuyện với 'đời thực'. Đồng thời, hãy chọn 'cầu tre' thay vì 'cầu vồng' khi đầu tư thời gian vào giao tiếp thực tế để tận hưởng cuộc sống bên ngoài màn hình. Đừng chỉ mãi trong 'ếch' mà ngắm sao!

Sau cùng, hãy đặt câu hỏi khi nào bạn nên để mạng xã hội 'đi chơi', và mỗi khi sử dụng nó, hãy cố gắng để không vướng vào mê cung của nó mà bước đi tự tin hơn từ tình trạng 'úp bô' không chứ kẹp phanh!

Quyền Riêng Tư và Lan Truyền Thông Tin Sai Lệch: Cẩn Thận Không Thừa

Người dùng Việt Nam kiểm tra quyền riêng tư trên mạng xã hội
Người dùng Việt Nam kiểm tra quyền riêng tư trên mạng xã hội

Bạn đã bao giờ đăng ảnh một chiếc bánh không thể hoàn hảo hơn, chỉ để nhận ra phút sau có người bình luận: 'Ủa chụp ở đâu mà đẹp vậy?' Trời ơi, thề là tôi không khóc, chỉ hơi cay mắt? Quyền riêng tư, nó không phải chỉ là một câu chuyện của Hollywood, mà là một phần không thể thiếu của đời sống mạng xã hội hiện đại.

Nhớ ngày xưa ông bà ta chỉ lo về chuyện hàng xóm rình rập buông lời đàm tiếu, giờ đây ta phải lo về cả thị trấn online 24/7. Ý tôi là, công nghệ giám sát chẳng khác nào siêu năng lực của phim siêu anh hùng mà không ai xin phép ta dùng. Các ứng dụng thì thường mát tay xin quyền truy cập thông tin như một người bạn cũ xin tiền cà phê mà quên đưa tiền lẻ. Đã thế, đôi khi ta còn hăng hái chia sẻ thông tin cá nhân để ai cũng thông tỏ – như thể đang tạo cơ hội cho 'ông bụt' biết ta đang làm gì 24/7 vậy.

Để bảo vệ quyền riêng tư, không phải chỉ cần tắt cam hay dán băng keo kín miệng, mà cần thận trọng hơn. Ví dụ, sử dụng mật khẩu mạnh cũng như chọn đồ nhẹ nhàng đi cắm trại trong khi người ta tính đi Đà Lạt giữa mùa mưa lạnh. Đừng quên thêm vào vài 'yếu tố phụ' như xác thực hai yếu tố, để nếu có ai định dòm ngó thì ít ra cũng thấy ta chu đáo.

Về phần thông tin sai lệch, mạng xã hội như thể cái chợ chiều, đâu đâu cũng có câu chuyện 'bán chạy', đôi khi câu chuyện 'một tay vỗ nên trời'. Ai mà không từng một lần đọc 'tin sốc nhất hệ Mặt trời' và thầm nghĩ: 'Ủa, thiệt luôn hả?' Đấy là lý do bạn cần biết cú pháp kiểm tra tính xác thực, tránh để mình trở thành khách mời bất đắc dĩ trong bữa tiệc tin đồn.

Chúng ta cần nâng cao sự cảnh giác của mình, khi đọc hãy thử đặt câu hỏi kiểu: 'Thiệt không, hay lại là ảnh chụp từ buổi hóa trang Halloween rồi?' Hãy để trí tuệ và kinh nghiệm đời sống như một bộ lọc mạnh mẽ đánh bay thông tin sai lệch, chỉ cần nhớ là 'thông kim cổ không phải là rác'.Để dễ dàng tĩnh tâm trước những áp lực đời sống tràn ngập thông tin hỗn loạn này, có lẽ bạn nên giành chút thời gian thư giãn cuối ngày, vì cuối cùng thì... cười cũng là một cách để quẳng gánh lo đi và sống mà.

Bài viết liên quan

Có thể bạn sẽ thích