Gây nhiễu loạn thông tin trong tâm lý chiến là gì?
Chào các bạn trẻ, hôm nay chúng ta hãy cùng khám phá một chiêu nhớ đời trong thế giới ‘đấu trí’ – đó là gây nhiễu loạn thông tin. Nếu bạn từng đứng trước lựa chọn giữa việc chọn mỳ ăn liền vị bò hay vị gà mà cảm thấy đau khổ như đang chọn người yêu, thì bạn đã dần hiểu thế nào là tâm lý chiến rồi đó!
Gây nhiễu loạn thông tin - nghe có vẻ giống như một chiêu trò trong game chiến thuật nhưng xin thưa, nó hoàn toàn áp dụng được trong đời thực, từ chiến tranh quân sự đến những pha drama công sở không hồi kết. Tưởng tượng một ngày đẹp trời, bạn thấy trên mạng tin đồn rằng từ mai công ty mình sẽ chuyển thành quán ăn vặt, liệu bạn có suy nghĩ lại về kế hoạch làm việc của mình không? Đó chính là một đòn tâm lý nguy hiểm từ việc phát tán thông tin sai lệch đấy!
Không chỉ dừng lại ở đó, nếu cỗ máy thông tin bắt đầu bơm ra toàn tin mơ hồ kiểu "Công ty sắp tăng trưởng mạnh hoặc có thể không", bạn sẽ làm gì? Ép não mình xử lý thêm thông tin mập mờ, cứ như thử nấu một món mà chỉ có một nửa công thức. Thế là bạn rơi vào tình trạng mơ hồ và hoang mang như đang xem cuộc họp của chính phủ mà không biết họ đang nói về điều gì.
Trong thế giới mà cõi mạng phát triển mạnh mẽ, đúng là không ít lần chúng ta thấy mình ngợp ngụa giữa lượng thông tin quá tải. Kịch bản lúc này không khác gì tự lái xe trong ngày giông bão, thông tin tới tấp như cơn mưa, làm sao biết đâu là đèn báo hiệu? Một người bạn thân chính ra lời khuyên: chỉ cần tìm ra nguồn thông tin đáng tin cậy, chắc chắn bạn sẽ vượt qua "bão mạng"!
Nhưng đau lòng thay, trong cuộc chiến tâm lý này, bôi nhọ uy tín đối thủ cũng là một nước cờ. Ai ngờ rằng một ngày đẹp trời kia, bạn bị gán vào "group tin đồn". Một lời nói nhỏ của bạn bị biến thành câu chuyện to như con cá voi. Đừng ngạc nhiên nếu tự dưng thấy tên mình bay đầy trên các diễn đàn - một trò rất thịnh hành nhằm tấn công uy tín nguồn thông tin.
Và cuối cùng, một đòn rất quen thuộc đó là xung đột thông tin. Tưởng tượng cùng một sự việc mà từ bên chính đến bên phụ, mỗi nguồn lại tấu hài theo một kiểu khác nhau. Câu hỏi không phải là ai có lý mà là "Ủa rồi tui nên tin ai đây trời?".
Đừng lo, như một nhà chiến thuật kỳ cựu sau nhiều lần "điêu đứng", kinh qua mọi bão tố thông tin, tôi khuyên mọi người hãy thư giãn, uống một tách trà và đợi thôi. Không phải lúc nào cũng cần làm gì đó, có khi ngồi khóc hoặc cười cũng là lựa chọn sáng suốt!
Tuyên truyền trong tâm lý chiến: Đòn tâm lý hay 'úp bô' thời hiện đại?
Chào mừng bạn đến với thế giới tuyên truyền tâm lý chiến - nơi cảm xúc chơi trốn tìm với lý trí! Nếu bạn đã từng cảm thấy một thông điệp nào đó làm bạn "ngứa tai" hoặc "nổi da gà", thì khả năng cao đó là một cú "úp bô" tâm lý đầy nghệ thuật mà bạn vừa lĩnh hội. Hãy tưởng tượng, trong cuộc đời này, bạn không chỉ sống để ăn, ngủ và lướt TikTok, mà còn để đấu trí trong một trận đấu vô hình: trận đấu tâm lý.
Trong tâm lý chiến, tuyên truyền là vũ khí tối thượng. Ai nói rằng ngôn từ không sắc bén thì chưa thấy tuyên truyền "thâm" đến mức nào đâu. Phát tán thông tin sai lệch là chiêu trò không mới, nhưng hiệu quả thì vẫn như ngày đầu. Ai mà chưa từng bị "bão thông tin" úp mặt, thật chứ đôi khi còn không biết ngày nay là thời đại nào nữa...
Hình ảnh và biểu tượng, nghe có vẻ rườm rà, nhưng thực chất lại là vũ khí đáng gờm. Các biểu tượng và khẩu hiệu không chỉ dành cho showbiz mà còn là phép màu cho tuyên truyền. Còn ai không nhớ câu "Just do it" hay "I'm lovin' it"? Bí ẩn chả phải ở giày hay burger, mà chính là ở cái "tâm lý" lẫn trong đám sương mờ đó.
Nói đến đây, đừng quên kích thích cảm xúc - đôi lúc bạn cười ha ha khi xem meme, nhưng cũng có lúc lại thấy rưng rưng khi xem mấy quảng cáo cảm động mùa Tết. Đằng sau nhiều khi là một trận "tâm lý chiến" nho nhỏ đấy bạn ạ!
Giờ thì đến sử dụng phương tiện truyền thông. Ở thời đại mạng nở rộ nhưng vẫn đầy rẫy thông tin giả, cái gì bạn tiếp xúc cũng cần "nhai kỹ". Còn nhớ vụ "bản Tuyên ngôn độc lập" nào đó bị cắt ghép? Đúng, đó là một phần của cuộc chiến thông tin rộng khắp mà bạn là người chơi vô hình.
Tóm lại, tuyên truyền trong tâm lý chiến chẳng khác gì một vở hài kịch cũng hơi bi thương. Nó xoay quanh việc thay đổi perceptions, kể cả khi chỉ là để biến nỗi buồn thành niềm vui không chính chủ. Thế nên, lần tới nếu gặp "úp bô" bất ngờ từ cuộc sống, hãy cứ cười thôi, vì biết đâu bạn đang luyện một chiêu mới trong tâm lý chiến đấy!
Thôi thì, cười lên cho đời nó... hoang mang, bạn nhé! Và đừng quên, đứng dậy vững vàng vì quanh ta còn biết bao trận tâm lý chiến "ngầm" đang đợi bạn. Chọn "phanh" thông minh trước khi ai đó đánh úp bô nhé, để ít nhất cũng còn có cái mà ôm khi không còn gì khác để dựa!
Chiến tranh tâm lý trong cảm nhận xã hội là gì?
Nghe “chiến tranh tâm lý” có vẻ như đang đọc truyện tranh về các chiến binh vũ trang siêu đẳng, nhưng thực ra thì không hẳn. Hãy tưởng tượng cuộc sống như một trận game liên minh huyền thoại, nơi mọi lời nói, cử chỉ đều có thể kích thích “ngộ độc tâm lý” nếu không cẩn thận. Nói cách khác, chiến tranh tâm lý là một kiểu “hất bô” công khai mà không cần bật nắp. Vậy nó là gì mà ghê gớm đến vậy?
Đầu tiên, không thể không kể đến thông tin sai lệch, hay còn gọi là “phát tán fake news”. Bạn có thể hình dung những ngày đầu COVID-19, ai ai cũng phát tán thông tin rằng chỉ cần hắt hơi ba cái là thế giới tận thế luôn. Rõ ràng từ đây, kẻ bịt mắt nhau đều sắm vai "anh hùng bàn phím", làm cho xã hội không biết nên hoảng sợ hay bật cười.
Tiếp theo, chúng ta có phần tuyên truyền. Đừng ngạc nhiên! Ngày nào bạn cũng bị "nhỏ to tâm lý" bởi các thông điệp quảng cáo siêu thuyết phục. Từ việc muốn mua một đôi giày vì bạn nghe quảng cáo rằng đôi giày này sẽ biến bạn thành “Usain Bolt”, cho đến việc muốn rinh ngay một chiếc điện thoại mới vì nghe rằng camera sẽ giúp bạn thành “hot instagrammer”.
Đó là chưa kể đến chiến thuật gây sợ hãi. Ngày xưa, bà nội kể chuyện ma để dọa không cho xài điện lúc khuya, ngày nay bọn trẻ sẽ bảo đó là chiến tranh tâm lý. Sự sợ hãi đôi khi là chiếc gậy quất mạnh nhất trong trận chiến tâm lý khiến bạn làm (hoặc không làm) điều mà mình đang chần chừ. Chẳng lạ gì khi nghe lời ngon ngọt của đám "scammer" đời đầu: "Nếu không nộp, tôi sẽ cho hết bạn bè biết ảnh hồi lớp một của bạn!" – một cú đe dọa không chỉ khiến bạn đỏ mặt mà còn đau lòng Hội An, Phan Thiết.
Nhưng đâu chỉ ngành nghề trên mạng, mà ngay cả nơi công sở cũng không thoát khỏi cơn lốc của chiến tranh tâm lý. Ở đây, bạn sẽ thấy những kiểu "uppointing" không chính thức, kiểu như ‘Ủa, công việc này mà bạn làm được sao?’. Và thế là bạn giật mình tự hỏi: "Ủa, đỉnh thế mà giờ mới biết?"
Trong lúc bạn đang nghiền ngẫm rằng mình đã gặp không biết bao nhiêu tình huống dở khóc dở cười, hãy nhớ rằng, chiến tranh tâm lý không chỉ mang lại sự phân cực mà đôi khi cũng giúp mình tự nhận diện lại bản thân. Đối mặt với “hình ảnh” mình bị chiếu qua lăng kính xã hội, một lần nữa, cười cợt hay nổi giận đều là điều nằm trong tầm kiểm soát của bạn.
Qua những ví dụ kể trên, có lẽ bạn đã nhận ra rằng chiến tranh tâm lý không đơn giản là một nhiệm vụ trong trò chơi, thêm “năng lực đặc biệt” không chỉ cần kỹ thuật mà còn cần cả sự kiên trì và nhẫn nại để tách mình khỏi những trò hề của xã hội, và tiếp tục hành trình không để tâm lý bị hớp hồn. Vì thế, hãy bật cười đi, bởi như một câu nói quen thuộc, “cười lên cho đời bớt sợ!”
Thao túng tâm lý trong tâm lý chiến là gì?
Chào mừng các chiến hữu trẻ tuổi, yêu đời nhưng không kém phần bất mãn đến với thế giới của tâm lý chiến - nơi mà "các quân sư quạt mo" là không giới hạn. Đúng rồi, bạn không nghe nhầm đâu, đây chính là đấu trường mà chỉ cần một chiếc ánh mắt sắc như dao cạo và những lời bông đùa tưởng như vô hại cũng có thể trở thành vũ khí tối thượng. Tâm lý chiến là việc những "thánh chơi chiêu" sử dụng các kỹ năng đỉnh cao để điều khiển tâm trí của đối thủ, rồi ngồi nhìn kết quả với nụ cười khẩy trên môi.
Khi nói đến thao túng tâm lý, chúng ta đang bàn về những chiêu trò "ngoan hiền" nhưng lại vô cùng "ra gì và này nọ". Nghe thì có vẻ giống phim Hàn Quốc lắm drama, nhưng mà thật ra là một thứ hết sức hiện thực và sắc sảo hơn rất nhiều. Để cho dễ hiểu, hãy tưởng tượng bạn đang xem một trận đấu võ thuật, chỉ có điều thay vì vô chiêu bữa bãi thì các đấu sĩ ở đây sử dụng "chiêu thức tâm lý" để "hạ gục" đối thủ.
Hãy lấy ví dụ gần gũi hơn nhé: tình huống đi phỏng vấn xin việc mà ứng viên bị hỏi một câu hỏi thông minh mà "trời ơi, sao mà đánh đố thế này!" Thế là bắt đầu màn chơi "dập dòm" huyền thoại, người phỏng vấn cố tình khiến bạn cảm thấy hoang mang bằng cách hỏi những câu vô lý nhưng lại hết sức "thách thức trí tuệ". Đây không chỉ là thử trí mà còn là phép thử tâm lý chiến để xem bạn có giữ được bình tĩnh hay không. Phương pháp "gây nhiễu loạn thông tin" này gửi thông điệp rõ ràng đến não bộ ứng viên, khiến họ bắt đầu mất phương hướng và cuối cùng là... làm theo ý người phỏng vấn mà không mất công tranh cãi thêm.
Một ví dụ khác phải kể đến trong chính trường: ai quen với tin đồn chính trị chắc không còn lạ gì với chiêu "chọc gậy bánh xe". Đôi khi chỉ cần một tin đồn của đối thủ lan nhanh như virus, khi mà sự thật chưa kịp định hình thì lòng nghi ngại đã ngấm vào tâm trí của quần chúng. Mấu chốt của kỹ thuật "gaslighting" này là khiến mọi người nghi ngờ chính niềm tin của mình, thậm chí đến mức tự hỏi: "Mình có bị điên không nhỉ?".
Thay vì sử dụng chất xám, đôi khi chỉ cần đẩy nhẹ một tí, khai thác một tí... rồi tự dưng thấy cả thế giới đang tự xoay tròn theo ý mình. Chơi với cảm xúc của đối phương cũng là một cách tuyệt hảo: từ sợ hãi đến tội lỗi, từ tình yêu thương đến căm phẫn – tất cả đều có thể là quân bài sắc bén khi bạn biết cách dùng." Hà Nội không vội nhưng mà xoay mòng mòng với mấy cái chiêu tâm lý chiến thì thực sự chẳng ai vội được. Thao túng tâm lý trong tâm lý chiến tưởng chừng như chỉ xoay quanh những điều dối trá, chiêu trò... nhưng lại là một môn nghệ thuật đỉnh cao giúp đạt được những mục tiêu lớn lao mà không cần "súng đạn"!
Trong bối cảnh mà "đầu óc hời hợt, tay chân hối hả", chỉ cần vài câu khích bác vang vọng là đủ tạo ra cơn sóng lớn. Nhưng hãy nhớ rằng không phải lúc nào những chiêu trò này cũng nên được dùng vội, hãy là người biết tận dụng một cách khéo léo và hợp tình hợp lý để vừa bảo vệ bản thân, đồng thời tránh khỏi chuyện "đốt nhà" từ chính những mảnh giấy dối trá của kẻ thù.
