Thay đổi tâm lý phụ nữ khi 'chưa kịp phanh'
Ôi, tuổi 40 với nữ giới - giai đoạn mà bạn không biết nên khóc hay cười khi chợt nhận ra cuộc sống vẫn đang úp bô mình không thương tiếc. Lúc này, cơ thể chuyển mình để chuẩn bị cho hành trình gọi là mãn kinh. Xin chào, tiền mãn kinh! Đó là khi bạn chưa kịp phanh nhưng đã thấy hẳn vỉa hè từ xa. Vậy thì điều gì xảy ra với tâm lý phụ nữ khi 'chưa kịp phanh' đây?
Trước tiên, xin mời các bạn ngồi lại nghe câu chuyện về 'cô Bé Hai' hàng xóm. Đã gần đến giờ cơm trưa, 'Bé Hai' bất ngờ xuất hiện với một chiếc váy hoa chấm bi và tuyên bố rằng nồi cơm hay chính cuộc đời cần phải quăng vào tường mà không còn bận tâm đến việc cơm gạo cháy đi đâu. Và đó là cái cách mà hormone đóng vai trò đạo diễn, đỉnh cao diễn xuất.
Khi chuyện chưa kịp diễn ra, hormone nắm tay nhau kéo tới, xô đẩy cảm xúc, khiến bạn trầm luân từ hào hứng đến chán nản. Nhưng ấy là một phần câu chuyện. Chuyển động xã hội - hay sự mong đợi, tăng áp và lực kéo từ vai trò thiên chức cũng tác động ghê gớm. Sáng đi làm, tối về dọn dẹp, đến khuya vẫn mơ màng nghĩ mình là Superwoman.
Thêm vào đống cảm xúc lộn xộn này, những biến cố bất ngờ làm cho đoạn đường 'chưa kịp phanh' càng thêm phần kịch tính. Ví dụ: sếp đòi deadline, crush 'seen' luôn cả tin nhắn, hay đột nhiên cảm thấy chiếc váy yêu thích ngày xưa giờ bật cúc, tạo thành một điệp khúc 'Ồ, sao mình vậy?'
Mà chẳng phải chỉ hormone với biến cố, chính các mối quan hệ cũng góp phần không nhỏ cho đại tiệc cảm xúc này. Ấm áp thì phơi phới như xuân, lạnh nhạt thì chợt chợt vắng im. Chưa kể, nếu đêm qua không ngủ, lại thêm chút mệt mỏi lấn át, việc giữ bình tĩnh có khác gì giữ bình xịt bọt biển trước bếp lửa đang cháy.
Vậy thì chúng ta có những cách nào để đối diện với cảm giác xáo trộn này? Chắc chắn rằng, tham gia vào chuỗi hoạt động như thiền, tập thể dục, hoặc đẩy cảm xúc qua lề với mấy chiếc meme hài hước, hay đọc những bài viết giúp thăng hoa về lòng can đảm và tích cực hơn với mạng xã hội con dao hai lưỡi khi cười rớt bô. Còn gì tuyệt vời hơn?
Bạn không cô đơn trong cõi đời này, bởi hàng triệu phụ nữ cũng đang 'lắc đầu cười bất lực' trong bối cảnh tương tự. Các cô ấy cũng học cách ôm ấp và chung sống một cách vui vẻ với cái gọi là 'lịch trình hormone và đời sống' này.
Hormone, kẻ phản diện giấu mặt trong drama tâm lý!
Chào mừng quý vị và các bạn đến với màn kịch hoành tráng của đời thực: Hormoneland - nơi những hormone tựa như các nhân vật phản diện tầm cỡ Hollywood, giấu mặt nhưng không ngừng khuấy động mọi drama tâm lý! Nơi đây, thì ra không chỉ có tình yêu đơn thuần mà còn nhiều 'plot twist' mà ai ai cũng phải lắc đầu cảm thán: 'Ủa gì vậy trời?'.
Trước hết, hãy gặp gỡ nhân vật chủ chốt: cortisol - 'vua' của căng thẳng! Có thể nói, cortisol chính là thứ khiến ta đang yên đang lành lại... không yên không lành. Cứ mỗi khi deadline dồn dập, từ trên trời rơi xuống một núi việc hay lúc bị 'úp bô chưa kịp phanh', cortisol liền xuất hiện, tung bột mệt mỏi vào tâm trí. Thiệt tình, không phải chuyện gì cũng cần 'thêm mắm thêm muối' đến thế!
Tiếp theo là đôi bạn thân serotonin và dopamine - cặp đôi vàng trong làng tạo hạnh phúc! Những lúc được tăng lương, thưởng nóng hay chỉ cần sáng thức dậy thấy trời đẹp, serotonin và dopamine đều lớn tiếng hô hào: 'Phấn khởi lên nào!'. Thế nhưng, hãy tưởng tượng đồng hồ báo thức đổ chuông ngay khi giấc mơ đẹp chưa kết thúc hay đến phòng gym mà chỉ muốn về ngủ, hai anh bạn này liệu có chút 'khó ưa'? Haha, đời là thế!
Không thể bỏ qua estrogen và testosterone, đại diện cho giới tính và sức mạnh nam nữ. Rất tiếc, trong các giai đoạn như tiền mãn kinh, estrogen đôi lúc quên mất vai trò của mình, đẩy các chị em vào hành trình 'phiêu lưu ký' với các dấu hiệu bất ổn tâm lý, khiến không ít người 'khóc như mưa mùa lũ'.
Cuối cùng là oxytocin, hormone được mệnh danh 'tình yêu', nhưng như một chiếc passport du lịch thường xuyên mất tác dụng trong các tình huống cần thiết nhất. Có những lúc, chỉ cần một cái ôm để giải quyết mọi thứ, thế mà oxytocin lại 'báo bận'. Trong những thời điểm khó khăn như vậy, 'các boss cơ hông' đôi khi lại chính là những người bạn trung thành nhất!
Nói chung, những biến động hormonally ở Hormone chỉnh sửa kịch bản cuộc sống chúng ta không khác gì những bộ phim drama tâm lý cả. Không chỉ là vấn đề của các chị em tiền mãn kinh, mà là của toàn thể nhân loại, phải không nào? Nhớ rằng, mỗi ngày sống cùng họ là một ngày chúng ta đang đóng góp không nhỏ vào sự nghiệp diễn xuất của mình!Giấc mơ thấy người nào đó.
Làm gì khi tâm lý 'gặp gỡ' tâm lý trong giai đoạn chuyển giao
Ước gì thời gian đứng yên một chút, để ai đó kịp phanh lại khi đời 'úp bô' không thương tiếc. Nào, thử nghĩ xem, tâm lý phụ nữ tiền mãn kinh không khác mấy với một trò chơi cảm giác mạnh bất ngờ xuất hiện, mà chị em phải cố gắng giữ thăng bằng giỏi như đang đi trên dây ở xiếc. Chính xác, giai đoạn tiền mãn kinh chính là lúc tâm lý bỗng dưng 'gặp gỡ' tâm lý trong một buổi diễn ra mắt không hề báo trước.
Không phải tự nhiên mà chúng ta bỗng dưng 'nổi loạn' đâu, đây là những thay đổi sinh học hoàn toàn tự nhiên, kiểu như bạn thức dậy và tự nhiên thấy mình hóa thân thành nhân vật 'Mặc váy bay giữa đời'. Thay vì nhìn chằm chằm vào cái đồng hồ sinh học như một tội đồ, hãy thừa nhận rằng đôi khi việc chấp nhận sự thật cũng giống như chấp nhận cái thói quen kỳ quặc của chính mình: "Thôi kệ, mình cũng lòng vòng như chiếc chong chóng thôi!"
Những rối loạn kinh nguyệt, nóng bừng lên như thể vừa uống nhầm nước mắm, và những đêm mồ hôi tuôn như cơn mưa rào miền Nam có thể khiến bạn mệt mỏi không khác gì một ca hát karaoke suốt đêm mà không ngừng nghỉ. Thực tế là, sự thay đổi hormone có thể khiến chị em cảm giác như đang leo núi mà dây thừng bị mài nhẵn, chứ không chỉ đơn giản là một cú trượt nhẹ.
Nhưng bạn biết đấy, không ai 'bước nhầm' mà không thể xoay sở làm sao để bước tiếp cả. Cơ thể và tâm lý 'lập kèo' cho bạn một trò liên hoàn biến đổi tư tưởng à? Được rồi, để xem ai thông minh hơn! Thay vì để tâm lý lung lay, hãy cho nó 'ăn' một chút cảm giác hài hước và lạc quan. Có thể bạn sẽ tìm thấy niềm vui trong việc ghi nhật ký cảm xúc, chia sẻ với bạn bè hoặc 'náo loạn' một lớp yoga nào đó.
Thậm chí, hãy liều mình nắm lấy niềm vui từ những hoạt động như vẽ tranh, tập thể dục kiểu 'nhảy điệu cồng chiêng' trong phòng riêng. Giai đoạn này là khoảng thời gian thử thách nhưng cũng đầy ý nghĩa, đánh dấu bước ngoặt trong cuộc hành trình không ngừng nghỉ của chị em mà 'người ta nói mãn kinh là mãn đời' thì thật thiếu hiểu biết làm sao.
Thiền, hít thở sâu, nói chuyện với người thân, và tham gia vào các nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn nhận ra rằng bạn không cô đơn trong cuộc chiến đấu này. Tất cả chúng ta đều từng cảm thấy như bị đời 'thụi' vào mặt, nhưng nhờ đó mà ta học được cách nhìn đời hài hước và 'lắc đầu mà cười'.
Quan trọng là, cuộc đời là một sân khấu, và bạn chính là người diễn viên tài ba nhất trong câu chuyện của chính mình. Đừng quên tìm niềm vui từ mỗi thay đổi, để rồi bạn sẽ thấy, qua giai đoạn tiền mãn kinh này, bạn đã trưởng thành như thế nào. Mạnh mẽ lên, bạn không hề cô đơn đâu! Nào, khi cuộc đời trở mặt, chúng ta chọn cách đối mặt và cười, vì chỉ có niềm vui giúp ta vượt qua tất cả.
Cảm xúc: 'Kẻ đến chơi' không ai mời mà cứ đến!
Cảm xúc trong giai đoạn tiền mãn kinh như một tách trà bất chợt xuất hiện, không ai mời mà cứ tự xông vào, dường như chỉ để khuấy động cõi lòng chưa kịp bình yên của phụ nữ. Này nhé, bỗng dưng những cơn nóng bừng kỳ quặc, những giọt mồ hôi đêm, và cả những lúc cảm thấy như mình vừa bước ra từ một trận 'úp bô' không kịp phanh của cuộc đời – tất cả đều có thể làm nhòa nhạt đi hình ảnh bình dị vốn dĩ.
Thử tượng tượng bỗng dưng một ngày, không biết phải đón nhận những trạng thái lo âu, giận dữ hay buồn bã từ đâu kéo về. Ôi, thật sự là tôi không biết nên khóc hay nên cười nữa…! Nhưng khéo léo một chút, ta có thể biến “kẻ chơi không mời” này thành bạn đồng hành, hay ít nhất là một người đồng điệu.
Chúng ta có thể bắt đầu bằng việc tắm mát tâm hồn với các bài thiền định, làm 'cool down' đầu óc lúc nào cũng như gần 'overheat'. Hoặc đơn giản chỉ cần cầm cây bút, viết nhật ký để ghi lại những cảm xúc chất chồng vì một lý do nào đó không thể giải bày. Thật bất ngờ, trò chuyện với người thân hay bạn bè về những mớ cảm xúc khó hiểu đôi khi lại là cách tốt nhất giải phóng nổi ám ảnh!
Hãy thử chấp nhận rằng cảm xúc hiện diện là một phần tất yếu của cuộc sống này. Việc hòa nhập, hòa hợp với chúng không chỉ giúp chúng ta 'nhấn nút tạm biệt' stress một cách thần thánh, mà còn làm tăng cường khả năng tự nhận thức và mở rộng sự phát triển bản thân. Không chỉ dừng lại đó, chấp nhận cảm xúc của chính mình cũng khiến ta trở nên thông cảm, dễ gần và dễ hiểu hơn với người khác, từ đó ta có thể xây dựng được mối quan hệ xã hội 'mix & match' tốt đẹp hơn.
Chiêm nghiệm và đối diện cùng cảm xúc cũng giống như dựa vai vào nhau mà nhìn đời, mời cảm xúc ngồi chung bàn và nhâm nhi 'trà sữa tâm tình'. Có những ngày, thở dài là một trạng thái tối thượng của đỉnh cao giải trí, nhưng hãy nhớ rằng cuộc đời đâu chỉ toàn là đời sống sặc mùi lý thuyết!
Nếu bạn muốn thêm một chút gia vị vào sự thấu hiểu cuộc đời này qua góc nhìn hơi... tưng tửng, hãy thử tham khảo bài viết cùng Biupbo nhìn đời để cùng nhau khóc cười giữa thế giới cảm xúc vô tận.
