Mạng xã hội mặt tích cực và tiêu cực: Góc nhìn Biupbo

Mạng xã hội: kết nối vui buồn trong một click. Khám phá ngay góc nhìn Biupbo!

T2, 27/10/2025

Kết Nối và Giao Tiếp: Khi mọi thứ đều 'chia sẻ' được

Kết nối và giao tiếp trên mạng xã hội tại Việt Nam.
Kết nối và giao tiếp trên mạng xã hội tại Việt Nam.

Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao điện thoại của mình lúc nào cũng nóng ran chưa? Không phải vì bạn chơi game nhiều đâu mà vì bạn sống trên mạng xã hội. Thật đấy, thử ngẫm mà xem, từ sáng tới tối, cứ rảnh một tí là lại kéo lướt cơ mà. Ủa tại mình không ngừng được hả? Chứ còn gì nữa, mạng xã hội đã thay đổi cách chúng ta kết nối và giao tiếp hoàn toàn rồi!

Ngày xửa ngày xưa, người ta cần bồ câu để truyền thư, còn bây giờ chỉ cần tí nhấn là cả thế giới biết bạn đang 'cảm thấy mệt' hay 'sung sướng' (chắc trúng số hả?). Nói mạng xã hội là cây cầu bất tử nối liền mọi khoảng cách thì cũng chẳng quá. Từ Facebook, Instagram cho đến những cái tên hot hit như TikTok, tất cả đều muốn bạn không bị 'bỏ rơi'. Mọi thứ bạn nghĩ đến - từ những tấm hình tự sướng (selfie) không theo nguyên tắc 'vàng' nào cả, cho đến những dòng tâm sự ngóc nhoắc trong đêm - đều có thể chia sẻ dễ dàng và tức thời.

Nhắn tin ư? Xưa rồi, giờ là thời đại của gửi video call, voice chat đủ các thể loại. WhatsApp, Messenger, hay Telegram, tất cả đều phục vụ cho cái mong muốn - và cả cái khát khao - được chia sẻ và bốc phốt đủ các loại thông tin. Đã đến mức mà người ta đùa nhau rằng, bất cứ gì bạn không muốn thấy trên mạng thì đừng làm. Vì chỉ cần sai sót nhỏ, bạn sẽ thấy mình trên đó, bị 'bóc phốt' một cách vui vẻ.

Cũng không thể không nhắc tới IoT hay Internet of Things, địa chỉ của các thiết bị kết nối liên tục với nhau như đồng hồ thông minh hay vòng đeo tay thể thao. Chúng nó theo dõi sức khỏe bạn còn chặt hơn bác sĩ, nhưng mà cũng vì thương cái sự 'chia sẻ' mà nhiều người chẳng hề biết cách giấu dáng mắt đỏ do mất ngủ vì biểu diễn hết đêm.

Nói đi cũng phải nói lại, sự tiện lợi của mạng xã hội không thể phủ nhận, nhưng cũng như dao hai lưỡi. Thông tin cá nhân nếu không cẩn thận, ừ thì cũng có thể trở thành 'mồi ngon' cho các hacker. Câu hỏi điển hình mỗi sáng của nhiều người đã không còn là 'Hôm nay ăn gì?', mà thay vào đó là 'Mạng có an toàn không?'.

Đến đây, trẻ không cần lo vì 'ông thần công nghệ' vẫn tươi cười bảo rằng AI sẽ còn tiếp tục giúp tối ưu hóa trải nghiệm người dùng hơn nữa. Chỉ cần bạn còn yêu thích chia sẻ và kết nối, chắc chắn vẫn còn nhiều điều bất ngờ đang chờ bạn khám phá. Nhưng, hãy nhớ rằng, điều tuyệt vời nhất của công nghệ hiện nay là biết khi nào nên ngắt kết nối để kết nối lại với thế giới thực sự xung quanh mình! Đơn giản không? Thật ra, cũng vậy! Nếu chưa tin lời này, bạn có thể đọc thêm từ đoạn này.

Chia Sẻ Kiến Thức và Học Tập: Hiệu quả vô tình hay không?

Học tập và chia sẻ kiến thức trên mạng xã hội.
Học tập và chia sẻ kiến thức trên mạng xã hội.

Đã bao giờ bạn cảm thấy mình như một cuốn từ điển sống mỗi khi "nhón chân" lên mạng xã hội để chia sẻ một chút kiến thức chưa? Cảm giác giống như bạn đang phải tranh thủ mỗi giây quảng cáo trong một bộ phim buồn cười để truyền dạy cho ai đó một điều gì đó hữu ích... Thật là một nhiệm vụ cao cả, nhưng đồng thời cũng là một nghệ thuật mà không phải ai cũng có thể thực hành một cách hiệu quả đâu nhé!

Nào, hãy nói về chuyện này một chút. Bạn biết không, việc chia sẻ kiến thức thực ra là một cách để bạn củng cố chính mình nữa đấy. Giống như khi bạn phải giải thích cho đứa bạn thân cách nấu mì tôm mà không bị sủi bọt tràn bếp, bạn cũng bắt buộc phải hiểu biết cặn kẽ trước khi mở lời (mặc dù kết quả đôi khi cũng chỉ là một tô mì cháy nhẹ). Nhưng điều quan trọng ở đây là bạn đã "học thêm một bài học": học qua việc dạy người khác. Thật không thể phủ nhận!

Thử hình dung, bạn đăng một status chia sẻ mẹo học tiếng Anh siêu cấp toàn năng, và đón nhận hàng loạt comment... ví dụ như "Ủa có thiệt không ông/bà gì đó ơi?". Đó chính là lúc bạn bước vào giai đoạn học tập tích cực. Những góp ý, phản biện từ người khác chính là những bài giảng nhập môn không tốn tiền, mà nếu bạn biết cách gãi đúng chỗ ngứa, chắc chắn bạn sẽ sớm trở thành chuyên gia siêu quậy trên mạng lẫn ngoài đời.

Rồi, nếu bạn cảm thấy học một mình chán quá, hãy tham gia vào những cộng đồng học tập online sôi động. Đảm bảo đủ mọi thể loại sắc màu, từ toán học đến các mẹo chạy quảng cáo Facebook hiệu quả. Chẳng phải điều này tạo ra một môi trường học tập vui vẻ và tích cực hơn sao? Còn gì bằng khi bạn có thể vừa nấu mì, vừa học cả cách nấu cơm qua video livestream từ một anh Tiktoker thân thiện nào đó. Đấy, dễ mà nhiều khi bạn lại "ô-mê-ga": học còn nhanh gấp 10 lần ngồi lỳ đọc sách.

Mà này, quên sao được chuyện tài trợ kỹ năng truyền đạt! Đôi khi, bạn chỉ cần một cú nháy mắt, một cái búng tay để bắt đầu một bài giảng đầy cảm hứng cho những người xung quanh. Bạn sẽ ngạc nhiên đấy, vì khả năng này rất có giá trị trong công việc nữa, dù là bạn đang chuẩn bị phỏng vấn hay làm việc nhóm. Hãy thử tưởng tượng một buổi họp không rì rầm máy lén nào nhờ bài thuyết trình xuất sắc của bạn. Thực sự là... "biết chết liền"!

Nhưng đừng quên, để quá trình này hiệu quả, bạn cũng cần ổn định lại đội quân kiến thức của mình bằng cách chuẩn bị chu đáo trước khi "lên sóng". Gọi là "sõi" nhưng không nên "sóng" khi chưa chắc chắn, bạn nha! Và nên giãn cái đầu đôi chút bằng những giờ phút giải trí thư giãn có dẫn dắt từ mạng xã hội. Bởi vì, sống mà chỉ biết cười cho qua chuyện hay khóc mà không có lí do thì cũng "kì kỳ"... Học để vui và vui khi học nhé!

Tác Động Tâm Lý và Nghiện Mạng: Cười đó khóc đó

Tác động tâm lý và nghiện mạng xã hội tại Việt Nam.
Tác động tâm lý và nghiện mạng xã hội tại Việt Nam.

Chào mừng các bạn đến với chương trình 'Cười đó, khóc đó' — nơi mà cười xong chúng ta phát hiện mình đang khóc và ngược lại! Ôi trời ơi, mạng xã hội là một thứ siêu vũ khí vừa ngầu vừa kinh khủng mà ai trong chúng ta cũng ít nhiều đã từng 'chịu điêu' từ nó. Nói 'chịu điêu' là có lý do nhé, vì trong khi đang lướt mạng, bỗng dưng ta nhìn thấy cả một 'tấm thảm đỏ' của những người nổi tiếng với 'n' kiểu khoe giàu, khoe đẹp như không khí. Và bùm, cảm giác 'selfie kém sang' ập đến như bão lụt miền Trung!

Tác Động Tâm Lý: Điều đầu tiên khiến ta khóc thả ga là so sánh bản thân với những bức ảnh long lanh trên mạng. Chả nhẽ họ toàn sống trong thiên đường còn mình ở hành tinh một mình sao? Ồ, không nhé, mấy cái 'filter' ảo diệu ấy chỉ khiến chúng ta tạm quên thực tế: ai cũng có mụn, ai cũng có 'bad hair day' nhé!

Nghiện Mạng: Khi mà một ngày không lướt mạng là một ngày không vui, hãy nhớ rằng đó là dấu hiệu chuẩn của 'nghiện mạng'. Cái cảm giác 'bùi ngùi' khi quên điện thoại ở nhà ấy, cứ như mình bỏ cánh tay lại đâu đó vậy. Đắng không? Đắng thật chứ! Lúc nào cũng ngồi cà khịa chuyện thiên hạ hay 'like dạo' thôi mà cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ, cân nặng, và có khi cả ví tiền!

Thế nhưng, mạng xã hội là một phần cuộc sống, không tránh được thì tìm cách cải tạo nó. Đặt giới hạn cho bản thân, chẳng hạn như chỉ lướt trong khoảng giờ nghỉ, 'bỏ quên' điện thoại khi đi ngủ, và dành cả ngày để đọc một cuốn sách thực sự - nhớ nhé, những gì in trên giấy mới là thật, mùi sách mới là đời, không 'ảo' như cái 'like' đâu. Chúng ta cần học cách tự cân bằng thế giới thực để không bị 'cười đó, khóc đó' nữa.

Ví dụ ở Việt Nam, nhiều bạn trẻ đã bắt đầu tìm đến các hoạt động offline như đọc sách, cà phê hội nhóm, hoặc tham gia các lớp học vẽ để bù lại thời gian sống 'ảo'. Biện pháp này chẳng những giúp giảm nghiện mạng mà còn giúp làm giàu tâm hồn, từ đó giúp ta thoát khỏi vòng lẩn quẩn 'Cười đó, khóc đó'. Quả thật, có khi thiên đường lại nằm ở chỗ ta ít ngờ nhất!

Mất Quyền Riêng Tư và Thông Tin Sai Lệch: 'Úp bô' một lần chưa thấy quê?

Mất quyền riêng tư và thông tin sai lệch trên mạng xã hội.
Mất quyền riêng tư và thông tin sai lệch trên mạng xã hội.

Thật sự lần nào mở máy tính lên cũng như chuẩn bị thám hiểm một xứ xở đầy... úp bô! Nghe có vẻ hơi quá nhưng thử nghĩ mà xem: mạng xã hội bây giờ giống như một bàn tiệc đang bày biện cho công chúng, nơi mọi người tự do trao đi và nhận lại thông tin. Nhưng tiếc thay, đôi khi thứ chúng ta nhận lại là những bô thông tin sai lệch và mất quyền riêng tư, khiến ai cũng phải giật mình "Úi, tôi vừa bị úp một phát".

Mất Quyền Riêng Tư: Đọc xong cái tiêu đề chắc ai cũng đang âm thầm mở phần cài đặt riêng tư của mình để kiểm tra xem mình đã bị 'phơi bày' như thế nào. Đúng thật! Trong thời đại số hóa, mất quyền riêng tư là chuyện thường ngày ở huyện. Các siêu anh hùng công nghệ không chỉ chăm chăm thu thập dữ liệu của bạn mà còn biến nó thành một thứ gì đó có giá trị. Rồi đến một ngày đẹp trời, tài khoản của bạn xuất hiện trên một băng rôn quảng cáo mà bạn chưa bao giờ ký hợp đồng. Nghe có vẻ kịch nhưng có những điều còn hơn cả phim hành động Hollywood.

Thông Tin Sai Lệch: Còn nhớ cái lần hotgirl mạng ném nguyên một “bô drama” lên mặt báo mà ai cũng tưởng là thật? Điều này cũng giống như xem một bộ phim hành động, nơi mà bạn không biết đâu là sự thật, đâu là kỹ xảo. Chỉ cần một dòng trạng thái "giật tít" đã có thể khiến cả cộng đồng mạng nhảy dựng lên như cưỡi ngựa xem hoa. Và cứ thế, những quả bô thông tin sai lệch cứ được tung ra như bong bóng bay trong lễ hội, ảnh hưởng cả đến tâm lý lẫn quyết định mua sắm của bạn.

Giải pháp nào cho tình thế này, hay tất cả chỉ cần xách balô lên và "unfriend" thế giới số? Thật ra không cần cực đoan đến vậy! Cách tốt nhất là tăng cường giáo dục số. Nếu mỗi người đều hiểu biết về quyền riêng tư của họ và có thể phân biệt được đâu là thông tin thật đâu là "hư cấu", cộng thêm chút hài hước để không quá căng thẳng, thì cuộc sống số sẽ bớt mùi 'úp bô'.

Hơn nữa, cần có khung pháp lý vững vàng hơn để bảo vệ người tiêu dùng và trừng phạt thích đáng những ai cố ý gieo rắc mớ thông tin như thể họ đang trồng cái cây bồng bế trong vườn nhà mình. Và không thể thiếu trách nhiệm từ những nền tảng mạng xã hội – nơi các 'thượng đế' thường xuyên lai vãng, những bài đăng nên được kiểm soát và sàng lọc trước khi nghiễm nhiên trở thành nguồn thông tin cho cả tỉ người.

Tóm lại, thời đại này chúng ta không thiếu thông tin, cái thiếu duy nhất là bộ lọc. Hãy lựa chọn thông minh và điều chỉnh thái độ của mình với thông tin trên mạng, để mỗi ngày online là một ngày vui vẻ chứ không phải ngập ngụa trong những điều "không thể chấp nhận nổi".

Bài viết liên quan

Có thể bạn sẽ thích