VKontakte (VK) - Mạng xã hội chính của Nga
Chào cả nhà, hôm nay tụi mình nói về VKontakte, mạng xã hội đỉnh cao của xứ sở Bạch Dương. Một cái tên có thể khiến nhiều người Việt mình đọc lắp bắp, giống như cố gắng phát âm tên... Đô-re-mon bằng giọng Nga vậy. Nhưng không sao, hãy tự tưởng tượng mình là một người lãnh đạo một đất nước, đọc bằng giọng uy quyền là ổn ngay!
VK, mạng xã hội mà ai ở Nga cũng phải có một cái tài khoản (như Facebook của ta, nhưng với âm hưởng của một chiếc áo khoác lông nằm giữa mùa đông lạnh giá). Hãy tưởng tượng: bạn có thể đi "chat chít", "thả tym" không giới hạn, và thậm chí "đăng xì-ta-tút deep như đáy biển" mà không lo ai biết. VK cho phép mọi người tự do thể hiện cái tôi của mình qua ảnh (từ ảnh "check-in" đến ảnh "vẻ đẹp không góc chết") và video (tưởng tượng lướt qua những buổi tiệc, du lịch, hay cảnh đẹp nước Nga hùng vĩ!).
Mọi người có thể thành lập nhóm với hàng nghìn người, từ hội "Tín đồ Trà Kombucha" cho đến "Câu lạc bộ Đánh cờ Dưới Cát Tuyết". Và tất nhiên, bên cạnh đó là "bộ sưu tập" bồ câu của chính mình (hay ta gọi là danh sách bạn bè), nơi bạn có thể kết nối, chia sẻ, và mở rộng tầm nhìn về văn hóa xứ sở Bạch Dương!
Nhưng câu chuyện về VKontakte đâu chỉ dừng lại ở những điểm vui vui đó. Cũng như mọi hành trình phiêu lưu đầy gian truân trong phim hành động mình hay thấy, VK đã góp phần định hình văn hóa mạng Nga từ năm 2006, dưới sự lãnh đạo "thần thái" của Pavel Durov. Ông là người đã ném một viên đá xuống hồ phẳng lặng Internet Nga, tạo ra những gợn sóng cách tân mà chẳng ai ngờ tới.
Sau khi xây dựng mạng xã hội VK, ông Durov đã quyết tâm "phát cuồng" với bảo mật và chuyển hướng sang phát triển Telegram – một ứng dụng mà chắc hẳn nhiều bạn trong lúc chờ cập nhật trên Messenger đều lướt qua đôi lần.
Trên đường đua mạng xã hội ở Nga, VK luôn đứng vị thế số một, không chỉ thu hút người dùng trong nước mà còn vươn xa tới các nước Đông Âu. Nơi đây, không gian mạng không chỉ đơn thuần là "cõi mộng" mà còn chứa đựng rất nhiều giá trị về văn hóa, xã hội. Từng dòng, từng chữ, từng đoạn video trên VK đều có tiềm năng trở thành những tác phẩm nghệ thuật, nơi những người trẻ tìm thấy một phần của chính mình.
Vậy nên, nếu một ngày nào đó bạn vô tình bị "úp bô chưa kịp phanh" và cần một chỗ để thoát mình khỏi sự thực phũ phàng, hãy thử gia nhập thế giới của VK, cùng tìm hiểu về những điều thú vị từ cộng đồng mạng Nga nhé. Biết đâu bạn sẽ thấy rằng, đường đến văn hóa học hỏi đôi khi lại bắt đầu từ một chiếc... bô bị úp đổ vậy!
Nền tảng trao đổi ngôn ngữ và văn hóa: Tandem và InterPals trong Mạng xã hội Nga
Giữa những làn sóng meme và 'úp bô' của mạng xã hội, hẳn bạn cũng đã từng một lần vút qua cảm giác 'Ủa, gì kỳ vậy trời?' khi lướt vào thế giới mạng xã hội Nga. Thật tình mà nói, cách người Nga kết nối với thế giới cũng phong phú không kém phần thách thức. Xin giới thiệu với các bạn trẻ đang tìm kiếm thứ mới mẻ để 'nâng tầm kiêng cữ' khỏi những chiếc bô trĩ của đời sống hiện đại: Tandem và InterPals.
Tandem chẳng khác nào một bãi biển ngôn ngữ, nơi chúng ta thả mình vào dòng chảy từ vựng và phát âm. Ngày nay, ai cũng muốn bơi giải toả, mà điều đặc biệt là ở Tandem, bạn luôn tìm thấy một người bản xứ đang 'lạc trôi' học tiếng Việt, Anh hay cả những thứ tiếng còn lạ hơn cả mùi dầu cù là. Tưởng tượng bạn sẽ ngạc nhiên ra sao khi biết rằng, ngoài kia đang có một chú 'Gấu Trúc Nga' tìm bạn để chat voice, chia sẻ văn hóa qua video call – cứ như một cuộc phiêu lưu ở Couchsurfing mà không cần phải trực tiếp nghỉ ngơi trên sofa nhà người lạ. Thêm món canh là tính năng trò chuyện song phương giúp bạn và đối tác cùng lên trình một cách hài hòa. Cộng đồng Tandem giống như một gia đình quốc tế, nơi tình bạn không chỉ hình thành, mà còn khăng khít như mùi phô mai trên bánh mỳ đen.
Rời bãi biển đến với InterPals, cảm giác cũng không khác gì bạn vừa vào một khu chợ văn hóa toàn cầu, mà mỗi góc là một quầy hàng với hàng trăm câu chuyện và kiến thức độc đáo. InterPals là nơi bạn có thể se duyên tình bạn, từ một bác nông dân chuyên trồng khoai lang ở Madagascar đến một bạn trẻ yêu thích K-Pop ở Seoul. Đây là nơi mà bạn có thể trao đổi văn hóa, chia sẻ âm nhạc, ăn chơi điện ảnh và du lịch quanh thế giới mà không cần phải xách ba lô lên và đi. Kết nối không có nghĩa phải lập group chat đâu đó, chỉ cần một thông điệp đơn giản là bạn có thể mở ra vô vàn thế giới khác nhau.
So sánh một chút cho vui nhé: Tandem như những buồng lái xe tăng song phương, nơi ta đổi bánh lái qua lại giữa thế giới ngôn ngữ. Còn InterPals như một tiểu hành tinh xã hội, nơi mình chẳng phải là duy nhất nhưng vẫn quan trọng lắm chứ bộ! Cả hai nền tảng này đóng vai trò là cầu nối tuyệt vời để người dùng Nga kết bạn với thế giới. Đây không chỉ là một cuộc mạo hiểm học hỏi mà còn là cách 'bắn trúng hai đích' – cải thiện ngôn ngữ và tăng cường kết nối văn hóa. Thật sự là tôi không biết nên khóc hay nên cười nữa, bởi mạng xã hội Nga đã, đang và sẽ luôn mở ra những góc nhìn mới mẻ, thú vị và một chút châm biếm nhẹ nhàng như chiếc bút Biupbo hay đùa.
Mạng xã hội Nga trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine
Chúng ta đã bước vào một kỷ nguyên mà mạng xã hội không chỉ là nơi để đăng ảnh "sống ảo" hay truy lùng drama của mấy đứa idol K-pop nữa. Với Nga, mạng xã hội giống như một đấu trường không gian ảo, nơi mà các quốc gia có thể đấu sức một cách thoải mái mà không sợ bị... úp bô bất ngờ. Vâng, đúng thế, giữa cơn bão xung đột Nga - Ukraine, VKontakte (VK), mạng xã hội đình đám nhất nước Nga, bỗng dưng biến thành... sân chơi của những nhát kiếm số hóa.
Đầu tiên, chúng ta phải kể đến "chiến dịch tấn công mạng" từ phía Ukraine. Nghe giống như một trò chơi nhập vai đầy kịch tính, nhưng không may đây là đời thật, quánh thật đau. Đội ngũ hacker từ xứ sở borscht không chỉ uống nước ép củ dền mà còn cốc đầu VKontakte bằng những cú độp xịn sò, khiến nền tảng này lâm vào tình trạng đứng hình mất 5 giây, hoặc có thể hơn thế nhiều. Các bạn trẻ Nga không thể truy cập vào VK trong thời gian dài, một thảm họa tương tự như điện thoại hết 4G giữa cơn khát dữ dội.
Theo sát chân tay VK, tình hình "anh láng giềng" Parler cũng hứng chịu không ít cơn bão tố từ các cuộc đấu võ mạng toàn phần. À, quên, Parler còn được cứu bởi một công ty công nghệ của người Nga, thể hiện tình đồng chí "ABCXYZ" đầy cảm động. Nhưng cứu xong thì làm gì tiếp, đó lại là một câu chuyện khác nữa nha.
Thế nhưng, trong khi phương Tây "ngậm bồ hòn làm ngọt", nghe râm ran bên lề sự đời, thì Triều Tiên không ngại ngần hét lớn "Ủng hộ Nga hết mình!". Đây quả thực là một chiến lược "đu dây" đầy ấn tượng, như thể trong một trận bóng mà bạn chẳng biết cổ vũ đội nào hơn.
Và bây giờ, khi Tổng thống Ukraine Zelensky vẫn đang loay hoay tìm kiếm giải pháp hòa bình, điều mà mạng xã hội Nga cần lúc này có lẽ là một chút yên bình trong bão tố. Quả thật, hoàn cảnh này buồn cười đến mức chúng ta không biết nên {"cười" theo kiểu cay đắng hay chỉ mỉm cười thương cảm. Nhưng dù sao đi nữa, hãy cùng ngẩng đầu lên khỏi... bô để thấy rõ thực tại và hy vọng mọi thứ sớm trở lại bình yên.
Sự tham gia của người Nga trong các nền tảng mạng xã hội toàn cầu như Parler
Thế giới mạng xã hội cứ như một bữa tiệc... ở cấp toàn cầu ấy nhỉ? Mọi người từ khắp nơi trên thế giới tụ hội, không cần hộ chiếu, không cần vé máy bay, cứ click là có ngay show diễn của muôn loài. Và trong cái đám cưới này, lại thấy bóng dáng người Nga len lỏi đâu đó. Mà đâu có gì lạ, dù Nga cách chúng ta cả ngàn cây số, qua mạng xã hội, họ vẫn như đang ngồi cạnh thở, à nhầm chia sẻ mọi điều sâu kín.
Chà, nhắc đến Parler là nhắc đến màn trình diễn bắn pháo hoa chẳng theo kịch bản nào. Mạng xã hội này nổi tiếng bởi cộng đồng cực hữu. Nhưng bất ngờ chưa, khi nó phải đứng trước cảnh “thập diện mai phục” thì... một hãng công nghệ do người Nga sở hữu đã đến và hát bài cứu nguy. Một cái kết đẹp hơn cả trong phim lãng mạn nhỉ? Dẫu vậy, thôi đừng vội vã đặt hết niềm tin vào phim tình cảm, đời không như là mơ đâu nhé!
Nhưng mà, người Nga tham gia không chỉ để trang trí, mà thực sự có tầm ảnh hưởng đến cả nội dung và định hướng của Parler. Tuy nhiên, ai mà biết chính xác họ tác động thế nào! Có chăng chỉ là phỏng đoán, dè dặt như lướt trên lớp băng mỏng còn gì. Nga không chỉ là 'nhà tài trợ', mà có khi còn là 'đạo diễn giấu mặt' nữa chứ!
Từ đó, mạng xã hội không chỉ là nơi để kết nối bạn bè cũ, mà còn trở thành chiến trường tâm lý trong các cuộc tranh luận chính trị xã hội. Parler là điển hình khi mà thông điệp của một số nhóm chính trị được lan tỏa, thổi bùng lên ngay cả khi cháy chưa kịp dập. Sự hậu thuẫn của Russia nhà ta còn khiến cho những nhóm này tự tin hơn trước sóng gió nơi mạng ảo.
Thế nhưng, mọi chuyện không hoàn toàn tươi sáng đâu nhé. Vì khi nước ấy tham gia, là đón thêm một bản nhạc remix đầy mâu thuẫn. Thách thức về bảo mật, nguy cơ bị can thiệp vào các quá trình dân chủ, đầy những ẩn số không dễ giải đáp. Các nền tảng nên làm gì đây, để dung hòa giữa việc đảm bảo tự do ngôn luận và bảo vệ thông tin nhạy cảm?
Bởi vậy, mạng xã hội giờ không chỉ là chốn tụ tập nói dóc. Mỗi bài post, mỗi cái like cũng đều mang một trọng trách. Trách nhiệm vui mà khó này cần được điều hành minh bạch và có trách nhiệm. Vậy nên, nhớ rằng đằng sau mỗi emoji là một bầu trời phức tạp không biết ai có thể đang can thiệp.
